Menu główne:
W naszej Małej Ojczyźnie
Bolesław został założony w 1279 roku przez księcia Bolesława V Wstydliwego, syna Leszka Białego i Grzymisławy, księżniczki ruskiej. Bolesław V był mężem św. Kingi i bratem św. Salomei. W ostatnim roku swego życia Bolesław Wstydliwy nadał założoną przez siebie wieś krakowskiej kapitule katedralnej.
W dokumencie napisano: „Wos Bolezlaus, Craconie dux declaramus, quo villam, Guam niomine nostro...”. Przed 1279 rokiem nie spotykamy wzmianek o Bolesławiu w żadnych dokumentach czy w literaturze naukowej. Kantor Mirski opublikował w „Kurierze Zachodnim" (numer 254 pt.) artykuł „Z pomroków dziejowych Zagłębia - Bolesław", który ukazał się w niedzielę, 29.09.1929 roku. Nie wiemy, z jakich źródeł korzystał.
W 1581 roku zanotowano w Bolesławiu istnienie karczmy, dwóch kuźni (w których pracowało czterech robotników) oraz trzech zakładów rzemieślniczych. Pod koniec XVIII wieku był tu młyn, tartak, folusz (młyn do uszlachetniania tkaniny) i huta ołowiu. W 1791 roku wieś liczyła 105 domów i 408 mieszkańców, a pod koniec XIX wieku Bolesław miał charakter miasteczka. Czynne tu były wówczas kopalnie galmanu i błyszczu ołowiu, powstała gorzelnia i browar. W 1875 roku kopalnia i płuczka zatrudniała 480 robotników.
W „Słowniku historyczno - geograficznym województwa krakowskiego" można przeczytać opowiadanie o dawnych bolesławianach. Z dokumentów wynika, że w 1401 roku żył tu Pietrasz, syn Mikołaja z Bolesławia. W następnych zapisach, z 1414-1429 występuje Piotr Bolesławski z Bolesławia herbu Trzy Trąby. O Piotrze spotykamy również wzmiankę z 1415 roku. Występuje on jako świadek przy wywodzie szlachectwa Andrzeja Krezy w Krakowie. W 1422 roku jest wzmianka o jego synach - Mikołaju i Janie wpisanych na Uniwersytet Krakowski. Piotr był pisarzem w księstwie Witolda w 1399 roku. W 1439 roku brat Mikołaja, Bolko i Jan odstępują połowy swych wsi - Bolesław, Krzykawę i Krzykawkę - swemu stryjowi, plebanowi z Dziekanowic (dziedzicowi).
W latach 1470-1480 pisarze, kronikarze wzmiankują o szlachcie wsi Bolesław i innych sąsiadujących wsi. Wówczas to szlachta zagarnęła część zarośli pod Sławkowem należących do śpiewaka kapituły krakowskiej. W 1484 roku Jan z Bolesławia zostawił stopy kilku metali sołtysowi za 19 florenów węgierskich, 126 morgów roli i dwie części karczmy w Bolesławiu. W 1504 roku Jagielończyk zostawił zakład górniczy (żupę) i olborę (dochód skarbowy królewski) z przynależnymi kopalniami Bolesławowi Zaifredowi Betmanowi - rajcy królewskiemu. W 1510 roku Zygmunt Stary rozsądza spór między Janem Wapowskim a Dorotą (wdową po Mikołaju Krazie z Bobolic) i jej sąsiadami - dziedzicami Bolesławia, a mieszczanami olkuskimi. Spór toczył się o płuczki ołowiu położone koło stawu Ujków i używane przez mieszczan. Proces trwał około 300 lat.
Do XII wieku tereny Bolesławia należały do jednostki opolnej. W XIII wieku przekształcono je w grodowe okręgi władzy i należały do kasztelarni sławkowskiej. XIV wiek to przynależność do administracji powiatowej Proszowic, Lelowa i Olkusza. W 1809 roku powstaje powiat olkuski, ustanowiony przez rząd Księstwa Warszawskiego. Należał on do departamentu krakowskiego, utworzonego z dawnego województwa krakowskiego. Po 1816 roku tereny Bolesławia wchodziły w skład Królestwa Polskiego - obwód Olkusz z siedzibą województwa w Kielcach. W 1837 roku województwo przemianowano na gubernię, a ukazem z 1845 roku zamieniono obwody na powiaty, w związku z czym ten zmienił nazwę z Guberni krakowskiej na kielecką. Rok 1845 przynosi kolejną zmianę. Gubernia kielecka i radomska zostają połączone w jedną gubernię radomską. Po odzyskaniu niepodległości powiat olkuski, a wraz z nim ziemie Bolesławia, znalazły się w województwie kieleckim. Taki stan trwał do 1939 roku. Podział niemiecki spowodował, że gmina Bolesław znalazła się na terytorium III Rzeszy Niemieckiej i wchodziła w skład Kreis Ilkenau.
Bolesław w swej historii ciągle dzielił losy Olkusza. Wraz ze wzrostem znaczenia tego ostatniego, rola Bolesławia malała, a nowy podział administracyjny w latach sześćdziesiątych (w wyniku którego pobliskie Bukowno uzyskało prawa miejskie), spowodował zamieranie tradycji gminnych.
Po II wojnie światowej Bolesław przyłączono do województwa krakowskiego, a w 1975 roku administracyjnie i terytorialnie należał do województwa katowickiego. Ostatecznie gmina Bolesław dzisiaj znajduje się w województwie małopolskim z siedzibą administracyjną w Krakowie.
Ogólna charakterystyka Gminy
Gmina Bolesław liczy blisko 8 tys. mieszkańców. Położona jest na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, w pobliżu Pustyni Błędowskiej, na granicy dwóch najważniejszych województw Polski poůudniowej, w poůowie drogi pomićdzy Krakowem i Katowicami, przy drodze krajowej nr 94. Zajmuje obszar o powierzchni 41,42 km˛. Úrednia gćstoúă zaludnienia wynosi 188 osób na km˛. Znaczna czćúă jej powierzchni to tereny Krajobrazowego Parku Jurajskiego.
Gmina Bolesław obejmuje 12 sołectw: Bolesław, Hutki, Krążek, Krzykawę, Krzykawkę, Krze, Laski, Małobądz, Międzygórze, Podlipie, Ujków Nowy, Kolonię. Ze względu na występujące w tym rejonie bogactwa naturalne jest jednym z najstarszych w naszym kraju ośrodków górnictwa i hutnictwa rud ołowiu i cynku.
W gminie funkcjonuje około 450 podmiotów gospodarczych. Na inwestorów czeka tu wiele atrakcyjnych ofert i wszechstronna pomoc ze strony fachowych doradców.
Położenie Gminy
Gmina Bolesław położona jest w zachodniej części województwa małopolskiego. Znaczna część powierzchni gminy to tereny Krajobrazowego Parku Jurajskiego. Większość z nich pokryta jest lasami liściastymi. Przez gminę przepływa rzeka Biała Przemsza. Obszar gminy jest silnie pofałdowany, najwyższe wzniesienie, wysokości 372,6 m. n.p.m., znajduje się w Krzykawie.
Po reformie administracyjnej kraju, gmina Bolesław znalazła się w granicach nowopowstałego województwa małopolskiego w powiecie olkuskim.
Herb Gminy Bolesław
Kształt herbu to niebieska tarcza typu późnogotyckiego. W polu tarczy widnieje godło przedstawiające piec hutniczy służący do wypalania rudy. Srebrna barwa pieca nawiązuje do koloru wydobywanych na terenie gminy rud cynku i ołowiu. Piec swoim kształtem przypomina wieżę obronną, co było typowe dla symboliki średniowiecznej Polski. Górne zakończenie pieca przypomina zakończenia baszt poprzez charakterystyczne szczerbiny. Piec posiada palenisko, w miejscu którego widnieje godło państwowe, a więc na czerwonym tle w kształcie prostokąta umieszczony jest biały orzeł z koroną. Górna część prostokąta tworzy sklepienie charakterystyczne dla architektury o znaczeniu historycznym i technicznym pieca.
Poniżej na łuku umieszczona jest nazwa "Bolesław". Na polu tarczy po obydwu stronach pieca symetrycznie widnieją na niebieskim tle dwie białe róże. Zgodnie z tradycją, róża jest symbolem Najświętszej Maryi Panny (symbol Maryjny), która często bywała patronką miejscowego Kościoła.
Kodeks etyczny pracowników Urzędu Gminy Bolesław
PRACOWNIK SAMORZĄDOWY WYKONUJE SWOJE OBOWIĄZKI RZETELNIE, SUMIENNIE, BEZSTRONNIE, CECHUJE GO:
• Życzliwość,
• Uprzejmość,
• Lojalność,
• Cierpliwość i Opanowanie,
• Operatywność,
• Komunikatywność,
• Odpowiedzialność,
• Jawność,
• Umiejętność przekazywania i wypowiadania się,
• Gruntowna znajomość przepisów,
• Godne zachowanie w miejscu pracy i poza nim.
Walory turystyczno - przyrodnicze
Położenie Bolesławia na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej stwarza doskonałe warunki do aktywnego wypoczynku, do korzystania z dobrodziejstw turystyki aktywnej. 40% terenów gminy pokrywają lasy, w których można znaleźć najprzeróżniejsze owoce bogatego runa leśnego. W lasach tych można oddać się myślistwu.
Przepływa tędy rzeka Biała, prawy dopływ Białej Przemszy, tworząca w swoim dalszym biegu malownicze stawy i rozlewiska, chętnie odwiedzane przez miłośników wędkowania. Zwolennicy wędkowania chętnie też „moczą kije" w emanujących ciszą i spokojem rybnych stawach w Laskach i Krążku.
Urzekającą atrakcją w Laskach jest "Skałka", jedyna w Polsce kopuła trawertynowa (zwana też wynurzeniem geologicznym) oraz powstała w jej wnętrzu jaskinia. Podobne kopuły występują jeszcze tylko w Ganovicach i Basenowie na Słowacji oraz na obszarze Mono Lake w Kalifornii w USA.
Gmina Bolesław posiada doskonałe warunki do uprawiania agroturystyki i tworzenia ośrodków sportowo-rekreacyjnych.
Przez gminę przebiegają:
• Transjurajski szlak turystyki konnej,
• Szlak turystyczny „Powstańczy 1863" z Olkusza do Sławkowa,
• Szlak „Agroturystyczny" z Klucz do Bukowna.
Jurajskie Parki Krajobrazowe oraz wymienione szlaki zachęcają do dłuższych spacerów, rodzinnych wycieczek rowerowych lub konnych.
Odwiedzanie naszej Gminy daje możliwości spędzania wolnego czasu na wsi.
Atrakcje turystyczne
Główną atrakcją, oprócz zwiedzania szlaku Orlich Gniazd i Pustyni Błędowskiej, jest jazda konna. Początkując mogą nauczyć się jazdy od podstaw, w szybkim tempie. Dla osób już jeżdżących organizowane są wycieczki i rajdy konne pod opieką Przodowników Górskiej Turystyki Jeździeckiej PTTK w myśl przysłowia: „Nie ma nic piękniejszego na świecie, jak zwiedzanie okolicy na końskim grzbiecie”.